Najčešći simptomi AF su palpitacije/ ubrzan rad srca, umor, vrtoglavica, zamaranje pri naporu. Najčešći trigeri (okidači) za AF su stanja koja izazivaju stres organizma kao sto su infekcije, fizička aktivnost, alkohol, emocije. Kad se dijagnostikuje AF na osnovu simptoma i elektrokardiograma (EKG), treba uraditi i ehokardiogram srca (ultrazvuk srca) da bi se isključile potencijalne strukturalne abnormalnosti srčanih zalistaka, komora i pretkomora srca. Kada se pacijenti jave sa ubrzanim srčanim radom/ palpitacijama, uvijek treba isključiti prvo bolest tiroidne žlijezde kao što je hipertireoidizam. Ako se klinički sumnja na AF a inicijalni EKG ne potvrđuje sumnju, onda se preporučuje produženi Holter monitoring srca od 24 do 48h ili čak i ambulatorno posmatranje srca uz pomoć takozvanih ‘event recorders’ koji posmatraju rad srca u periodu od mjesec dana.
Kada se uspješno dijagnostikuje AF, liječenje se prije svega svodi na kontrolu rada srca kao i prevenciju moždanog udara
Atrijalna fibrilacija (AF) je najčešća aritmija srca. Potencijalne komplikacije atrijalne fibrilacije su moždani udar i srčana insuficijencija, a takođe je i povećan rizik od smrtnosti. Sa godinama se povećava rizik za dobijanje AF, pa čak se procjenjuje da 4% populacije preko 60 godina u nekom trenutku razvije AF. U nerazvijenim zemljama faktor rizika za AF je reumatska bolest srca, dok je to u razvijenim zemljama to hipertenzija (povećan pritisak) i koronarna bolest srca.
Kada se uspješno dijagnostikuje AF, liječenje se prije svega svodi na kontrolu rada srca kao
i prevenciju moždanog udara. Pacijenti sa AF imaju neregularni rad srca (takozvano treperenje srčane pretkomore) i skloni su formiranju tromba u srčanim šupljinama, koji može da se otkine i putem krvi završi u krvnim sudovima mozga, izazivajući na taj način moždani udar. Svakom pacijentu treba postupiti individualno i trebaju se uzeti u obzir ostali faktori rizika kao što su starost, pol, prisustvo dijabetesa, povećanog pritiska, srčane insuficijencije, vaskularnih bolesti kao i prethodnog moždanog udara. Kad se utvrdi da pacijent ima dovoljno faktora rizika za moždani udar, počinje se terapija antikoagulacijom (razređivanje krvi) sa ciljem sprečavanja formiranja tromba i prevencijom moždanog udara.
Gubitak težine i fizička aktivnost značajno smanjuju rizik od AF
S druge strane, neželjeni efekat terapije antikoagulacijom može da bude produženo krvarenje prilikom posjekotina, kao i neka ozbiljnija krvarenja (gastrointestinalna, moždana krvarenja, krvarenja u zglobovima). Posebno treba obratiti pažnju na rizik od padova kod starijih osoba prije nego se započne antikoagulaciona terapija; prilikom pada u slučaju povrede glave može doći do krvarenja u mozak, ponekad i smrti. Kod svakog pacijenta individualno treba sagledati potencijalni benefit od preveniranja moždanog udara i rizik od krvarenja.
Da li se može preventirati atrijalna fibrilacija?
Postoje slabi dokazi da povećan unos maslinovog i ribljeg ulja može da smanji incidencu AF. Poznato je da mediteranska dijeta s dosta koštunjavog voća i maslinovog ulja smanjuje incidencu moždanog udara, infarkta miokarda, kao i smrtnost od kardiovaskularnih bolesti. Gubitak težine i fizička aktivnost značajno smanjuju rizik od AF. Smanjeni unos ili čak potpuna apstinencija od alkohola (kod osoba koje konzumiraju alkohol u prekomjernim količinama) kao i dobra kontrola povećanog pritiska smanjuju rizik od AF. Bitno je prepoznati i liječiti atrijalnu fibrilaciju, jer nekontrolisana AF, sem kardiovaskularnih komplikacija, dovodi do povećanog rizika od demencije i smrtnosti.
